Son günlerde Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından taşınmaz satışı yapan ve alan kişilere tebligat gönderilmeye başlanmış.
Tebligat gönderilme gerekçesi ise taşınmazın tapu devri sırasında düşük değerde gösterildiği ve vergi kaybı oluşması nedeniyle alıcı ve satıcıdan bu duruma açıklama yapması talep edilmektedir.
“Neler oluyor?” diye araştırma yaparken karşıma Mekânsal Veri Analizi (MEVA) sistemi çıktı. Bu sistemin ne olduğunu yapay zekaya sordum ve bana aşağıdaki cevabı verdi.
Aynı şekilde paylaşıyorum.
“MEVA sistemi, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından gayrimenkul işlemlerinde değer takibi ve kayıt dışılığın önlenmesi amacıyla geliştirilmiş bir Merkezi Elektronik Veritabanı Analiz sistemidir.
Ne İşe Yarar?
MEVA sistemi, temel olarak tapu kayıtları ve piyasa değerleri arasındaki farklılıkları tespit ederek usulsüzlükleri belirler. Bu sistem, birçok farklı veri kaynağını bir araya getirir:
Tapu ve Kadastro Bilgileri: Gayrimenkullerin tapu kayıtları ve satış bedelleri.
İkametgâh ve Yapı Belgeleri: Gayrimenkullere ait ikametgâh ve yapı ruhsatı bilgileri.
Banka Kredisi Bilgileri: Gayrimenkul alımında kullanılan banka kredileri.
Gayrimenkul İlan Bilgileri: Gayrimenkul satış ve kiralama ilanlarındaki fiyat bilgileri.
Değerleme Uzmanı Raporları: Gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından hazırlanan raporlar.
GİB Bünyesindeki Veriler: Beyanname, bildirim, yoklama gibi Gelir İdaresi Başkanlığı'nda bulunan diğer veriler.
Bu veriler, coğrafi bilgi sistemi temelli bir yazılım altyapısıyla analiz edilerek gayrimenkullerin gerçek piyasa değerleri tespit edilir. Böylece, tapuda belirtilen satış bedeli ile piyasa değeri arasında fark olan işlemler mercek altına alınır.
Amaçları
MEVA sistemi, aşağıdaki ana hedeflere ulaşmayı amaçlar:
Kayıt Dışılığın Azaltılması: Gayrimenkul alım-satım ve kira işlemlerinde gerçek değerlerin beyan edilmesini sağlayarak kayıt dışı ekonomiyi engellemek.
Vergi ve Harç Kayıplarının Önlenmesi: Eksik veya düşük beyan edilen tapu harcı ve diğer vergilerin tahsil edilmesini sağlamak.
Gönüllü Uyumun Artırılması: Mükelleflerin gönüllü olarak vergisel yükümlülüklerini yerine getirmesini teşvik etmek.
Vergi İncelemelerinin Etkinleştirilmesi: Tespit edilen usulsüzlükler sonucu gerekli vergi incelemelerini başlatmak.
Sistem, düşük beyan edilen satış bedelleri tespit edildiğinde alıcı ve satıcılardan açıklama talep eder. Bu kişilere genellikle pişmanlık hükümlerinden yararlanarak cezasız bir şekilde eksik ödedikleri harç miktarını tamamlama fırsatı sunulur. Bu çağrılara yanıt vermeyen veya açıklamaları yeterli bulunmayan kişiler hakkında ise vergi incelemesi başlatılır.
MEVA sistemi, gayrimenkul piyasasındaki şeffaflığı artırmayı ve vergi adaletini sağlamayı hedefleyen önemli bir dijital denetim aracıdır.”
**
Sonuç olarak; gayrimenkul satarken ve alırken geceleri rahat uyumak istiyorsanız değerinde alıp, değerinde satmanızı önerebilirim.
--.
